top of page

Αρκούδα


Η αρκούδα, είναι το μεγαλύτερο χερσαίο θηλαστικό στην Ευρώπη. Είναι πολύ δυνατό και ευκίνητο ζώο, διαθέτει πολύ καλή ακοή και όσφρηση, αλλά φτωχή όραση καθώς δεν βλέπει πέρα από τα 80μ. Έχει μικρή ουρά.

Πως ξεχωρίζουν τα θηλαστικά από τα υπόλοιπα ζώα; Τρία βασικά χαρακτηριστικά των θηλαστικών είναι ότι:

  • Τρέφουν τα νεογνά τους με γάλα, το οποίο παράγουν από τους ειδικούς αδένες.

  • Έχουν τρίχωμα.

  • Είναι θερμόαιμα, δηλαδή έχουν σταθερή θερμοκρασία αίματος, ανεξάρτητα από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος.

Πόσο μεγάλες μπορούν να γίνουν οι αρκούδες; Οι αρκούδες ζυγίζουν από 80 έως και 300 κιλά. Το ύψος τους μπορεί να φθάσει τα 1,10 μ ενώ το συνολικό μήκος κυμαίνεται από 1,70 - 2,20 μ.

Πόσα χρόνια ζουν; Ζουν μέχρι και 30 χρόνια στη φύση. Μια καφέ αρκούδα στην αιχμαλωσία έζησε 47 χρόνια.

Πόσο γρήγορα μπορούν να τρέξουν; Μπορούν να αναπτύξουν ταχύτητα μέχρι και 60 χλμ. την ώρα!

Πως βαδίζουν; Βαδίζουν μετακινώντας ταυτόχρονα τα δύο πόδια της ίδιας πλευράς σε κάθε βήμα!

Ξέρουν κολύμπι; Οι αρκούδες είναι πολύ καλοί κολυμβητές. Οι πολικές αρκούδες μάλιστα μπορούν να κολυμπήσουν έως 100 χιλιόμετρα χωρίς διάλειμμα.

Πόσα είδη αρκούδας υπάρχουν; Υπάρχουν 8 είδη:

  1. Καφέ αρκούδα

  2. Πολική αρκούδα

  3. Μαύρη αρκούδα της Αμερικής

  4. Γιγάντιο πάντα

  5. Μαύρη ασιατική αρκούδα

  6. Αρκούδα του ήλιου

  7. Διοπτροφόρος αρκούδα των Άνδεων

  8. Βραδύπους αρκούδα

Που ζούνε οι αρκούδες; Ζούνε συνήθως σε βουνά και δάση. Δύο από τα είδη ζουν στα πιο ακραία περιβάλλοντα του πλανήτη μας: η πολική αρκούδα ζει βόρεια του πολικού κύκλου και η διοπτροφόρος αρκούδα των Άνδεων ζει σε τροπικό περιβάλλον.

Τι τρώνε; Είναι ζώα παμφάγα με προτίμηση στις τροφές φυτικής προέλευσης (κατά 85%) και έχουν ανάγκη από μεγάλες ποσότητες τροφής για να συντηρήσουν τον σωματικό τους όγκο και τη δύναμή τους. Τρέφονται με όλων των ειδών τους καρπούς του δάσους: βατόμουρα, κορόμηλα, κεράσια, μήλα, αχλάδια, σμέουρα, καρπούς σορβιάς, καρπούς αγριοτριανταφυλλιάς, αγριοφράουλες, βελανίδια, καρπούς οξιάς, αλλά και βολβούς, ρίζες, και χόρτα. Συμπληρώνουν το διαιτολόγιό τους με μέλι, μικρά και μεγάλα θηλαστικά, έντομα (κυρίως μυρμήγκια) και χελώνες.

Τι κάνουν τον χειμώνα; Πέφτουν σε χειμέριο λήθαργο (και όχι σε χειμερία νάρκη) από 2 έως 4 μήνες. Στη χειμερία νάρκη η θερμοκρασία του σώματος ενός ζώου πλησιάζει τη θερμοκρασία περιβάλλοντος (σχεδόν στους 0 β. Κελσίου), ενώ στον χειμέριο λήθαργο η θερμοκρασία του σώματος ελαττώνεται μόνο κατά 1-2 βαθμούς σε σχέση με την κανονική (38 β. Κελσίου). Γι' αυτό και οι αρκούδες ξυπνάνε πολύ εύκολα όταν ενοχληθούν στη φωλιά της. Κατά το χειμέριο λήθαργο οι αρκούδες δεν καταναλώνουν ούτε τροφή ούτε νερό και δεν αποβάλλουν ούτε ούρα ούτε κόπρανα! Είναι τα μόνα ζώα που μπορούν να ανακυκλώνουν τα τοξικά απόβλητα του οργανισμού τους μετατρέποντάς τα ξανά σε θρεπτικές ουσίες!

Πόσα αρκουδάκια μπορεί να γεννήσει μια αρκούδα; Τα θηλυκά γεννάνε κάθε 2η χρονιά ένα ή δύο αρκουδάκια. Η φωλιά μιας θηλυκής αρκούδας χρησιμοποιείται, μετά από μικροεπισκευές, από πολλές γενιές θηλυκών!

Πόσο έξυπνες είναι; Είναι εξαιρετικά έξυπνα ζώα. Είναι πιο έξυπνες από τα σκυλιά, αλλά όχι τόσο όσο οι μεγάλοι πίθηκοι. Έχουν ανώτερες ικανότητες πλοήγησης από τους ανθρώπους, άριστη μνήμη και μπορούν να χρησιμοποιούν εργαλεία.

Έχουν συναισθήματα;

Οι αρκούδες νοιάζονται πολύ για τα μέλη της οικογένειας τους. Είναι ικανές να διακινδυνεύσουν ακόμη και τη ζωή τους ή να παλέψουν μέχρι θανάτου προκειμένου να σώσουν ένα νεογνό ή τα αδέλφια τους από κάποιον κίνδυνο. Επίσης, θρηνούν έντονα. Τα νεογνά στενάζουν και κλαίνε όταν χωρίζονται από τις μητέρες τους, ακόμα και για ολόκληρες εβδομάδες, αν οι μητέρες τους έχουν σκοτωθεί από κυνηγούς.

Επιτίθενται στον άνθρωπο; Δεν επιτίθενται εκτός αν αισθανθούν ότι κινδυνεύουν οι ίδιες ή τα μικρά τους.

Στη Ελλάδα έχουμε αρκούδες; Ναι, καφέ αρκούδες. Σήμερα, υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 350 - 400 αρκούδες. Ζουν σε δύο μέρη: στην οροσειρά της Πίνδου και στην οροσειρά της Ροδόπης.

Τι είναι η Μικρή και η Μεγάλη Άρκτος; Είναι αστερισμοί που πήραν το όνομά τους επειδή το σχήμα τους θυμίζει το σώμα μιας αρκούδας. Ο μύθος λέει ότι η Ήρα μεταμόρφωσε την Καλλίστη σε αρκούδα (άρκτο) από ζήλια επειδή, η Καλλίστη, έκανε παιδί με το Δία - τον Αρκάδα. Όταν χρόνια μετά ο Αρκάδας βγήκε στο δάσος για κυνήγι, τον συνάντησε η αρκούδα μητέρα του, η Καλλίστη. Αυτή προσπάθησε να τον αγκαλιάσει αλλά ο Αρκάδας, μη γνωρίζοντας ότι η αρκούδα ήταν η μητέρα του μεταμορφωμένη, φοβήθηκε και της επιτέθηκε. Ο Δίας επενέβη και τους μετέτρεψε και τους δύο σε αστερισμούς. Η Ήρα θύμωσε από την ενέργεια αυτή του Δία και τους καταράστηκε να μην ξεκουραστούν ποτέ δύοντας στον Ωκεανό. Έτσι από τότε η Μεγάλη και η Μικρή Άρκτος δεν δύουν ποτέ.

Βιντεάκια Αρκούδες γκρίζλι ψαρεύουν σολωμούς:

Μια μαμά πολική αρκούδα βγαίνει από τη φωλιά της μαζί με τα μικρά της:

Πολική αρκούδα κολυμπά στον παγωμένο ωκεανό:

Μαμά αρκούδα σώζει το μικρό της που είχε κολλήσει σε φράχτη:

Μια θηλυκή μαύρη αρκούδα στέλνει τα 5 αρκουδάκια της σε ένα δέντρο για να ξεφύγουν από μια νεαρή αρσενική αρκούδα:

Γιγάντιο Πάντα βάζει το μωρό του πίσω στο κρεβάτι του:

Κύριες πηγές:

bottom of page