Διακομιστής (server)
Ο διακομιστής (ή εξυπηρετητής) είναι ένας υπολογιστής που παρέχει ηλεκτρονικές υπηρεσίες μέσω δικτύου σε άλλους υπολογιστές που ονομάζονται «πελάτες» (clients). Για το λόγο αυτό, συνήθως ο διακομιστής είναι πολύ πιο ισχυρός (και ακριβός) από έναν τυπικό υπολογιστή, μπορεί να λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο χωρίς διακοπή και διαθέτει σύνδεση δικτύου υψηλής ταχύτητας. Με τον ίδιο όρο συχνά αναφερόμαστε και στο λογισμικό που τρέχει στον υπολογιστή αυτόν. Ορισμένοι τυπικοί διακομιστές είναι:
Διακομιστής αλληλογραφίας (mail server): Λειτουργεί αντίστοιχα με το «παραδοσιακό» ταχυδρομείο, λαμβάνοντας εισερχόμενα ηλεκτρονικά μηνύματα τα οποία διαμοιράζει στους παραλήπτες τους και συγκεντρώνοντας εξερχόμενα μηνύματα τα οποία δρομολογεί προς άλλους διακομιστές.
Διακομιστής εκτύπωσης (print server): Προσφέρει πρόσβαση σε έναν ή περισσότερους εκτυπωτές που είναι συνδεδεμένοι σε αυτόν, επιτρέποντας σε οποιονδήποτε να εκτυπώσει μέσω δικτύου.
Διακομιστής Παγκόσμιου Ιστού (web server): Φιλοξενεί ιστοσελίδες και αποτελεί το βασικό συστατικό του Παγκόσμιου Ιστού. Ένας ιστοτόπος μπορεί να «τρέχει» σε έναν ή περισσότερους διακομιστές Παγκόσμιου Ιστού.
Διακομιστής μέσων (media server): Διαμοιράζεται αρχεία ήχου και βίντεο τα οποία μπορεί να αναμεταδώσει μέσω δικτύου. Με αυτό τον τρόπο, μπορεί κανείς να τα αναπαράγει χωρίς να χρειάζεται να τα κατεβάσει πρώτα στον υπολογιστή του.
Διακομιστής παιχνιδιών (game server): Επιτρέπει σε πολλούς παίκτες να συνδέονται και να παίζουν μαζί το ίδιο ηλεκτρονικό παιχνίδι.
ΣΚΕΨΟΥ
Οι μεγάλες εταιρίες διαθέτουν πολλούς διακομιστές τους οποίους εγκαθιστούν σε χώρους με ειδικές συνθήκες (ψύξη, ασφάλεια, γρήγορο δίκτυο, κλπ.) που ονομάζονται «κέντρα δεδομένων» (data centers). Όταν ένα κέντρο δεδομένων είναι πάρα πολύ μεγάλο, ονομάζεται «φάρμα δεδομένων». Για παράδειγμα, η Google έχει τουλάχιστον 13 φάρμες δεδομένων σε ολόκληρο τον πλανήτη που περιέχουν περισσότερους από ένα εκατομμύριο διακομιστές. Αντίστοιχο αριθμό διακομιστών διαθέτει και η Microsoft, ενώ η Amazon έχει περίπου τους μισούς.
Τα κέντρα δεδομένων απαιτούν μεγάλη κατανάλωση ενέργειας αφενός για να τροφοδοτούν τους υπολογιστές που περιέχουν, και αφετέρου για τον κλιματισμό τους, καθώς εκλύουν πάρα πολύ ζέστη. Τι είδους αρνητικές επιπτώσεις μπορεί να έχουν στο περιβάλλον; Πως θα μπορούσαν να περιοριστούν; Πως αλλιώς μπορούν να ψυχθούν οι υπολογιστές; Μπορεί να αξιοποιηθεί η θερμότητα που παράγουν;
Το σύμβολο @ που χρησιμοποιείται στις διευθύνσεις e-mail, έχει διάφορα υποκοριστικά σε όλο τον κόσμο. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα το αποκαλούμε «παπάκι», στη Δανία «προβοσκίδα ελέφαντα», στην Ιταλία «σαλιγκάρι», στην Ολλανδία «ουρά μαϊμούς», στην Κίνα «μικρό ποντίκι», στην Ουγγαρία «σκουλήκι» και στο Καζακστάν «αυτί του φεγγαριού». Σύμφωνα με το κανάλι CNN μάλιστα, τον Αύγουστο του 2007 ένα ζευγάρι στην Κίνα προσπάθησε να βαφτίσει το παιδί του «@»! Μπορείς να φανταστείς άλλα ονόματα για το σύμβολο αυτό;
Πολλές φορές, κάποιο ηλεκτρονικό μήνυμα που λαμβάνουμε είναι «πλαστογραφημένο». Έχει σταλεί δηλαδή από κάποιον απατεώνα, ο οποίος ισχυρίζεται ότι είναι κάποιος άλλος (π.χ., μια τράπεζα, μια εταιρία όπως η Google ή η Amazon, ένας φίλος) και ζητά να μάθει ορισμένα προσωπικά στοιχεία του παραλήπτη, όπως για παράδειγμα το όνομα χρήστη, τον κωδικό του, τον αριθμό λογαριασμού του, κλπ. Πως μπορεί κανείς να ξεχωρίσει ένα αληθινό από ένα πλαστό ηλεκτρονικό μήνυμα;
Σύμφωνα με διάφορες έρευνες, περισσότερα από το 90% των ηλεκτρονικών μηνυμάτων που στέλνονται στο διαδίκτυο είναι «σκουπίδια» (γνωστά και ως junk ή spam). Τι περιέχουν αυτά τα μηνύματα; Ποιος τα στέλνει και γιατί; Υπάρχουν τρόποι για να προστατευθείς από αυτά;
Υπάρχουν περισσότεροι από 4,5 δισεκατομμύρια λογαριασμοί e-mail στον κόσμο και ο πιο συνηθισμένος κωδικός για την πρόσβαση σε αυτούς είναι το «123456»! Γι’ αυτό και πολλές φορές οι χάκερ δεν χρειάζεται να προσπαθήσουν και πολύ… Μπορείς να σκεφτείς κάποιον τρόπο για να έχεις έναν κωδικό που από τη μια να είναι δύσκολο να τον ανακαλύψει κάποιος και από την άλλη να μην τον ξεχνάς ποτέ;
ΨΑΞΕ
Αναζήτησε σελίδες, εικόνες και βίντεο από «φάρμες δεδομένων» μεγάλων εταιριών.
Βρες ποια άλλα είδη διακομιστών υπάρχουν.
Πότε στάλθηκε το πρώτο e-mail στην ιστορία; Πόσα χρόνια αργότερα δημιουργήθηκε η λέξη «e-mail»;
ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ
Μελέτησε διάφορα είδη από ηλεκτρονικά μηνύματα «σκουπίδια» και δημιούργησε το δικό σου. Τι περιέχει; Ποιος είναι ο σκοπός του; Που θα το έστελνες;
Βρες ηλεκτρονικά μηνύματα «σκουπίδια» και γράψε μια απάντηση που θα ήθελες να στείλεις. Μπορεί να είναι σοβαρή ή και αστεία.
ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
Εξυπηρετητής, Βικιπαίδεια